LISTY ATEISTY
Niektórzy ludzie zadają sobie różne trudne pytania na temat Boga. Chrześcijanom zdarza się uciekać od odpowiedzi na nie, a nierzadko nawet dystansować się od „ateistów”. Niniejsza rubryka jest miejscem na zadanie dowolnego pytania na temat Boga lub wyrażenia wątpliwości co do Jego istnienia. W miarę możliwości podejmiemy dyskusję.
1. Bóg doskonały i samowystarczalny? (mój tytuł)
POLEMIKA ZE SCEPTYKIEM
Piotr: Skoro Bóg jest doskonały i samowystarczalny, to oznacza, że nie potrzebuje do istnienia niczego. Tymczasem chrześcijański Bóg potrzebuje czci od swojego stworzenia.
Okazuje też słabości, jak wpadanie w gniew. Nie może być zatem doskonały.
Gdyby Bóg przedstawiony w Biblii czegoś potrzebował (w sensie niemożności istnienia bez tego), rzeczywiście byłby tylko jednym z bożków wymyślonych przez ludzi na swoje podobieństwo. Biblia jasno odcina się od takiego postrzegania Boga:
Bóg, który stworzył świat i wszystko, co na nim, Ten, będąc Panem nieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach ręką zbudowanych. Ani też nie służy mu się rękami ludzkimi, jak gdyby czego potrzebował, gdyż sam daje wszystkim życie i tchnienie, i wszystko. Dz.Ap. 17:24-25
Bóg Biblii nie potrzebuje niczego z naszej strony, ale pragnie, byśmy odwzajemnili Jego miłość do nas. Nie oznacza to jednak, że jest Mu ona niezbędna do istnienia.
Biblia często pokazuje różnice pomiędzy bogami wymyślonymi przez ludzi, a Bogiem w niej objawionym:
Będąc więc z rodu Bożego, nie powinniśmy sądzić, że bóstwo jest podobne do złota albo srebra, albo do kamienia, wytworu sztuki i ludzkiego umysłu. Dz.Ap. 17:29
Bóg nasz jest w niebie, Czyni wszystko, co zechce.
Bożyszcza ich są ze srebra i złota, Są dziełem rąk ludzkich.
Mają usta, a nie mówią, Mają oczy, a nie widzą.
Mają uszy, a nie słyszą, Mają nozdrza, a nie wąchają.
Mają ręce, a nie dotykają, Mają nogi, a nie chodzą, Ani nie wydają głosu krtanią swoją.
Niech będą im podobni twórcy ich. Wszyscy, którzy im ufają! Ps. 115:3-8
Wzięli tedy cielca, którego im dano, oprawili go i wzywali imienia Baala od rana aż do południa, mówiąc: Baalu, wysłuchaj nas. Lecz nie było żadnej odpowiedzi. Wykonywali przy tym taniec kultowy wokoło ołtarza, który wznieśli. A gdy nastało południe, Eliasz zaczął drwić z nich, mówiąc: Wołajcie głośniej, wszak jest bogiem, ale może się zamyślił lub jest czym innym zajęty, lub może udał się w drogę, albo może śpi? Niech się więc obudzi!
Wołali więc głośno i według swojego zwyczaju zadawali sobie rany nożami i włóczniami, aż krew po nich spływała. A gdy minęło południe, oni trwali jeszcze w swoim upojeniu aż do pory składania ofiary z pokarmów, ale nie było żadnej odpowiedzi.
Wtedy Eliasz rzekł do całego ludu: przystąpcie do mnie. A gdy cały lud zbliżył się do niego, on naprawił zburzony ołtarz Pana. (…) I rzekł: Napełnijcie cztery wiadra wodą i wylejcie je na ofiarę całopalną i na drwa. Potem rzekł: Powtórzcie to jeszcze raz. I oni powtórzyli to jeszcze raz. I znów rzekł: Uczyńcie to po raz trzeci. I oni uczynili to po raz trzeci.
35. I spłynęły wody te z ołtarza tak, że i rów wypełnił się wodą. A gdy nadeszła pora składania ofiary z pokarmów, prorok Eliasz przystąpił i rzekł: Panie, Boże Abrahama, Izaaka i Izraela! Niech się dziś okaże, że Ty jesteś Bogiem w Izraelu, a ja twoim sługą i że według twego słowa uczyniłem to wszystko. Odezwij się, Panie, odpowiedz mi, a niech ten lud pozna, że Ty, Panie, jesteś Bogiem prawdziwym i że Ty odmienisz ich serca.
Wtedy spadł ogień Pana i strawił ofiarę całopalną i drwa, i kamienie, i ziemię, a wodę, która była w rowie, wysuszył. Gdy to cały lud zobaczył, padł na twarz, mówiąc: Pan jest Bogiem, Pan jest Bogiem! 1 Król. 18:26-39
Drugim poruszanym przez Pana problemem jest gniew Boga, który rzekomo wskazuje na jego niedoskonałość. Jest to antropomorfizacja Boga – przypisywanie mu naszych cech i ocenianie ich z naszej perspektywy. Zwykle oceniamy ludzki gniew jako słabość lub wadę. Tę perspektywę łatwo przenosimy na Boga. Jeśli Bóg wpada w gniew tak jak człowiek, to jest niedoskonały. Trzeba by jednak wykazać, że gniew Boga jest moralnie naganny lub niekontrolowany. Biblia przedstawia tu zgoła inną perspektywę:
Gniew Boga jest sprawiedliwy – to znaczy zawsze wypływa ze słusznych przesłanek.
Jeśli bowiem nasza nieprawość uwydatnia sprawiedliwość Bożą, to cóż powiemy? Czyż Bóg jest niesprawiedliwy, gdy gniew wywiera? Po ludzku mówię. Z pewnością nie! Bo jak Bóg ma sądzić ten świat? Rzym. 3:5-6
Przykładem sprawiedliwego gniewu, który podlega pełnej kontroli, jest znane zachowanie Jezusa przeciw religijnemu kupczeniu:
I zastał w świątyni sprzedających woły i owce, i gołębie, i siedzących wekslarzy.
I skręciwszy bicz z powrózków, wypędził ich wszystkich ze świątyni wraz z owcami i wołami; wekslarzom rozsypał pieniądze i stoły powywracał, a do sprzedawców gołębi rzekł: Zabierzcie to stąd, z domu Ojca mego nie czyńcie targowiska. Wtedy uczniowie jego przypomnieli sobie, że napisano: Żarliwość o dom twój pożera mnie. Jan. 2:14-17
Różnicę pomiędzy gniewem ludzkim i Bożym widzimy też w historii z Jonaszem:
Na polecenie króla i jego dostojników ogłoszono taki rozkaz: Ludzie i zwierzęta, bydło i owce niech nic nie jedzą, niech się nie pasą i niech nie piją wody! Niech włożą włosiennice, zarówno ludzie jak i bydło, i niech żarliwie wołają do Boga, niech każdy zawróci ze swojej złej drogi i od bezprawia, własnoręcznie popełnionego. A może Bóg znów się użali i odstąpi od swojego gniewu, i nie zginiemy.
A gdy Bóg widział ich postępowanie, że zawrócili ze swojej złej drogi, wtedy użalił się Bóg nieszczęścia, które postanowił zesłać na nich, i nie uczynił tego.
Jonaszowi bardzo się to nie podobało, tak że się rozgniewał.
I modlił się do Pana, mówiąc: Ach, Panie! Czy nie to miałem na myśli, gdy jeszcze byłem w mojej ojczyźnie? Dlatego pierwszym razem uciekałem do Tarszyszu; wiedziałem bowiem, że Ty jesteś Bogiem łaskawym i miłosiernym, cierpliwym i pełnym łaski, który żałuje nieszczęścia. Otóż teraz, Panie, zabierz moją duszę, bo lepiej mi umrzeć aniżeli żyć.
A Pan odpowiedział: Czy to słuszne, tak się gniewać?(…)
Lecz nazajutrz z pojawieniem się zorzy wyznaczył Bóg robaka, który podgryzł krzew rycynowy, tak że usechł. A gdy wzeszło słońce, zesłał Bóg suchy wiatr wschodni i słońce prażyło głowę Jonasza, tak że omdlewał i życzył sobie śmierci, mówiąc: Lepiej mi umrzeć niż żyć.
Wtedy rzekł Bóg do Jonasza: Czy to słuszne, tak się gniewać z powodu krzewu rycynowego? A ten odpowiedział: Słusznie jestem zagniewany, i to na śmierć.
A Pan rzekł: Ty żałujesz krzewu rycynowego, koło którego nie pracowałeś i którego nie wyhodowałeś; wyrósł on w ciągu jednej nocy i w ciągu jednej nocy zginął, a Ja nie miałbym żałować Niniwy, tego wielkiego miasta, w którym żyje więcej niż sto dwadzieścia tysięcy ludzi, którzy nie umieją rozróżnić między tym, co prawe, a tym, co lewe, a nadto wiele bydła?
Jon. 3:7-10 i 4:1-11
Gniew sam w sobie nie jest więc moralnie zły – może mieć jedynie złe powody lub formy wyrazu. Warto też nadmienić, że Bóg stale powściąga Swój słuszny gniew przeciwko ludzkości:
Nie zwleka Pan z wypełnieniem obietnicy – bo niektórzy są przekonani, że Pan zwleka – ale On jest cierpliwy w stosunku do was. Nie chce bowiem niektórych zgubić, ale wszystkich doprowadzić do nawrócenia. 2 Piotr. 3:9
Magazyn iPP nr 107, VI 2013